حلقه کامل شد. حالا کوتوله ها در سراسر جهان دست به دست هم داده اند تا عصر کوتوله ها راجانشين عصر غول ها کنند که قرن بيستم را رقم زدند و جانشين عصر ستاره ها شوند که قرن نوزدهم را سراسر به نام خود نوشتند.

يکي در من، ازمن مي پرسد:

- براي تو که غريبه اي. براي تو که در ميهن خود غريب بودي واينجا غريبه اي فرقي نمي کند. زندگي همين که هست، هست. سهراب بود که گفت: "لقمه اي نان دارم وسرسوزني ذوق" و تو که وطنت زنداني است و در سرزمين ديگري هستي، لقمه اي نان داري. هنوز داري. تانفس داري وروزي 16 ساعت کار مي کني، نان هم داري. زني که نيامد و مردي که آمد چه فرق دارد؟

کسي درمن، جواب مي دهد:

- نه. فرق دارد. براي من نيکلاسرکوزي نماد دوچيزست.

اول: کوتوله ها- باري عصر کوتوله ها. در سرزمين ژان پل سارتر، آندره مالرو و ژنرال دوگل، نيکلا کوتوله اي است ديگر.

کنار قبر سارتر وسيمون دوبوار کسي برايم تعريف کرد. کمي آنطرفتر داشتند دکترمهدي سمسار رابه خاک مي سپردند. گورستان مونپارناس درقلب پاريس که عاشقان ايران رايکايک زير درخت هاي هزار ساله اش به امانت مي گذارند تاروزي که روز باشد به ميهن خودبرگردند. گريان مي رفتم ومي گريختم. سر که بلند کردم درکنارقبرهاي ساده دوعاشق آزادي بودم. زيرانبوه پيچکها خفته بودند. همراهم - نمي دانم به خودش يا با من - گفت: "ژنرال دوگل در اوج قدرت ومحبوبيت، درگير بدترين روزهاي جنگ الجزاير بود که اعلاميه روشنفکران فرانسوي درآمد و در راسش نام ژان پل سارتر. مردي باريک واستخواني، اما ازآن غول هاي زيبا که بر استوا ايستاده اند. اعلاميه در اوج جنگ عليه جنگ بود و دوگل نماد جمهوري نوين فرانسه را محکوم مي کرد. فرانسه وجهان از فرياد سارتر و همراهانش به لرزه درآمد. شب، در جلسه هيات دولت، ژنرالي که وزير دفاع فرانسه بود، خواستار دستگيري سارتر شد. دوگل، لحظه اي سکوت کردو سخني گفت درخورغولهاي قرن رفته:

- دستگيري سارتر، دستگيري آزادي است.

سخني که روزبعد تيتر اول جرايدجهان شد. درجدال ژنرال و نويسنده، برنده آزادي بود.در سرزميني که شعر ابدي در ستايش آزاديش را لوئي آراگون مي سرايد و وزير فرهنگش آندره مالرو مي شود.

ادامه نوشته هوشنگ اسدی را در روز بخوانید.